वन्यजन्तु जोगाउन ‘प्रि–फायर’ अभियान

कसरा । चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जले आगलागीबाट वन्यजन्तु जोगाउन विभिन्न ब्लक नै बनाएर आगो लगाउने ‘प्रि–फायर’ अभियान सुरू गरेको छ ।
गर्मी मौसम सुरू भएसँगै अप्रत्याशित र अनियन्त्रित रूपमा आगो लाग्दा वन र वन्यजन्तुको ठूलो क्षति हुने भएकाले ब्लक नै बनाएर ‘प्रि–फायर’ अभियान सुरू भएको  निकुञ्जले जनाएको छ ।
चितवन निकुञ्जको सुरक्षामा रहेका ५१ वटा पोस्टले आआफ्नो क्षेत्रमा अहिले यो अभियान सञ्चालन गरेको निकुञ्जका प्रवक्ता तथा सहायक संरक्षण अधिकृत टीकाराम पौडेलले जानकारी दिनुभयो ।
‘यो नियन्त्रणमुखी अभियान हो, आगो नलगाउँभन्दा पनि आगो लाग्ने गरेको विगतको उदाहरण छ’ प्रवक्ता पौडेलले भन्नुभयो, ‘त्यसैले आफ्नै निगरानीमा ब्लक छुट्याएर आगो लगाउँदा वन्यजन्तुहरू एक ठाउँबाट अर्काे ठाउँमा सजिलै जान सक्छन् र क्षति कम हुन्छ भन्ने उद्देश्य हो ।’ सो अभियानमा नेपाली सेना र निकुञ्जका कर्मचारी खटिएका छन् ।
चिसो हुँदै अभियान चलाउँदा प्रभावकारी हुने भएकाले कार्यक्रम थालिएको निकुञ्जको भनाइ छ । निकुञ्जमा हाल ५१ वटा मुख्य पोस्ट छन् । अन्य केही ठाउँमा अस्थायी पोस्ट छ भने सेनाको छुट्टै एक समूहले ठाउँठाउँमा क्याम्प बनाएर संरक्षण गर्दै आएको छ ।
हाल निकुञ्जको संरक्षणमा एक हजार नेपाली सेना र करिब ३०० निकुञ्ज कर्मचारी खटिएका छन् । उनीहरूमध्ये अधिकांश अहिले प्रि–फायर क्याम्पमा खटिएको प्रवक्ता पौडेलले बताउनुभयो ।  चितवन निकुञ्जमा पछिल्लो अध्ययनमा ५०३ दुर्लभ एकसिङ्गे गैँडा छ ।
यस्तै डेढ सयभन्दा बढी पाटेबाघ छ । अन्य दुर्लभ वन्यजन्तुहरूसमेत निकुञ्जमा भएकाले तिनीहरूको संरक्षणका लागि पनि यो समयमा आगलागी नियन्त्रण मुख्य चुनौती हुने गरेको छ ।