हामी यसरी मनाउँदै छौँ नारी दिवस

सामना पहाड
हामी १०४औँ अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवसको सँघारमा छौँ । विभिन्न संघसंस्था, राजनीतिक दल, संघ, संगठनहरुले फरक–फरक ढंगले नारी दिवस मनाउँदै आएका छन् र मनाउने तयारीमा छन् ।
१९औँ शताव्दीको सुरूवातसम्म महिलालाई कुनै पनि अधिकारबाट वञ्चित गरिएको अवस्था थियो । सन् १९०३ देखि महिला पनि मानव प्राणी हुन् भनी मानवीय व्यवहारको सम्मान गर्ने संस्कारको सुरूवात भएको पाइन्छ । विश्वका महिलाहरु महिलाको आर्थिक समानताका लागि प्रथम पटक एकजुट भएको समय सन् १९९० मार्च ८ लाई अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवसका रुपमा मनाउने परिपाटी बस्यो, जुन अहिलेसम्म विद्यमान छ । देशको कुल जनसंख्याको आधाभन्दा बढी (५१.५ प्रतिशत) हिस्सा ओगटेका महिलाको हकअधिकारका लागि लैंगिक सरोकारका कुराहरुको बहस र छलफलका निम्ति एवम् अन्तरक्रिया र विचार–मन्थनका लागि यो दिनलाई महिला र महिलाको हकहितमा चासो राख्ने सम्पूर्ण सरोकारवालाहरुका लागि मह¤वपूर्ण दिवसका रुपमा लिन सकिन्छ ।
हुन त, एकदिवसीय कार्यक्रम र नाराबाजीले मात्रै महिलाको स्तरमा सुधार आउने होइन, तथापि यो समय सरोकारवालाहरुको चेतनास्तर वृद्धि गर्न र सम्बन्धित क्षेत्रमा आवश्यक कदम चाल्नका लागि अवश्य पनि मह¤वपूर्ण दिनका रुपमा रहनेछ नारी दिवस ।
नारीहरु सृजनाका खानी हुन् । नारीहरु स्वभावैले कुनै न कुनै प्रकारका सृजनात्मक कार्यमा आफ्नो जिन्दगी व्यतीत गरेका हुन्छन्, तापनि त्यसको मूल्याङ्कनको पाटो भने अत्यन्तै फितलो छ । नारी दिवसका अवसरमा गरिने प्रायःजसो कार्यक्रमहरु नारीमैत्री, नारीलक्षित नभई नारीका नाममा मात्र सीमित हुन्छन् । अब महिलाहरुलाई नाराको साधनभन्दा महिलालाई काम गर्ने अवसर, क्षमताको पहिचान र क्षमताको कदर गरी उनीहरुलाई राष्ट्रको समग्र विकासको उपभोगकर्ताको रुपमा मात्र नभई सक्रिय विकासकर्ताका रुपमा समेत महिलालाई अवसर दिनु आजको अवश्यकता हो ।
हामी जहाँ छौँ र हामीसँग जुन क्षमता छ, सोही क्षमतालाई उपयोग गरी हाम्रो तर्फबाट समाजलाई योगदान गर्ने कार्य र समाजको परिवर्तनको संवाहक हुनु हाम्रो पनि दायित्व हो । तसर्थ, हातमा कलम हुनेहरु हामी कलम लिएर एकजुट भई हामी हाम्रो समाजको यथार्थता, आवश्यकता खोतल्न चाहन्छौँ ।
नारी दिवसलाई सर्जक महिलाहरुद्वारा एकअर्कामा सृजना र विचारको आदानप्रदान गरेर आफ्ना भावनाहरु साटासाट गर्दै मनाउने जमर्को गरिँदैछ । विगतमा साहित्यिक क्षेत्रमा नारी सहभागिता ज्यादै न्यून रहँदै आएको देखिन्छ । विगतदेखि वर्तमानसम्म आइपुग्दा नारी सर्जक र सृजनाप्रेमीको उल्लेख्य वृद्धि भएता पनि अझै अपेक्षाकृत रुपमा संख्यात्मक र गुणात्मक सहभागिताको खाँचो देखिन्छ ।
यसै सन्दर्भमा हामी सृजनाको खेती गर्न रूचाउने, सृजना र साहित्यलाई माया गर्ने दिदीबहिनीहरुको संयुक्त प्रयासमा चितवनमा आज फागुन २४ गते शनिबार दिनको १ बजे रामेश्वर पुस्तकालयमा नारायणी अञ्चलस्तरीय बृहद् साहित्य तथा विचार गोष्ठी आयोजना गरिँदैछ ।
नेपाल र विश्वका कुनै पनि कुनामा रहेका नेपाली नारी सर्जकहरुको विश्व नारी नेपाली साहित्य सम्मेलनको सिलसिलामा अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवसका अवसर पारेर विश्व नारी नेपाली साहित्य सम्मेलन नारायणी अञ्चल समिति र नारी लेखक समाज चितवनको संयुक्त आयोजनामा यो विचार तथा साहित्यिक गोष्ठी गर्न लागिएको हो । यस कार्यक्रममा प्रमुखअतिथिका रुपमा काठमाडौँदेखि वरिष्ठ साहित्यकार एवम् आख्यानकार जलेश्वरी श्रेष्ठ र विशिष्ट प्रतिनिधिका रुपमा साहित्यकार तथा कथाकार साधना प्रतीक्षा चितवन आउँदै हुनुहुन्छ भने नारायणी अञ्चलका चितवन, मकवानपुर, बारा, पर्सा र रौतहटका एवं छिमेकी जिल्ला नवलपरासीबाट समेत उल्लेखनीय उपस्थितिका साथ दर्जनौँ नारी साहित्यकारहरु अतिथिका रुपमा कार्यक्रमलाई सफल पार्न आउँदै हुनुहुन्छ । चितवनका सम्पूर्ण साहित्यिक संघसंस्था, प्रतिष्ठानहरु, सञ्चारमाध्यमहरुलाई औपचारिक निमन्त्रणा गरिसकिएको छ, तथापि छूट हुन गएका सबै सृजनाप्रेमी मनहरुलाई हामी कार्यक्रममा उपस्थित हुन हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ । पक्कै पनि हजुरहरुको सहयोगमा मात्र कार्यक्रम सफल हुनेछ ।