स्वास्थ्य बिगार्ने वस्तुबाट अरबौं राजश्व

भरतपुर । आन्तरिक राजश्व कार्यालय भरतपुरले यो आर्थिक वर्षको आधा अवधि अर्थात् साउनदेखि पुससम्म तीन अर्ब ६७ करोड रूपैयाँ राजश्व उठायो । यसरी उठ्ने राजश्वको ठूलो हिस्सा मदिरा, चुरोट, खैनी र गुट्खाजस्ता बस्तुबाट आउने अन्तःशुल्क रहन्छ ।
आन्तरिक राजश्व कार्यालयबाट प्राप्त जानकारीअनुसार अन्तःशुल्कबाट यो आर्थिक वर्षको छ महिने अवधिमा दुई अर्ब ९९ करोड ६३ लाख ८२ हजार रूपैयाँ उठेको छ । यो अवधिको कुल राजश्व संकलन तीन अर्ब ६७ करोड ६४ लाख ५४ हजार रूपैयाँ रहेको छ ।
मदिरा, चुरोट र गुट्खाजस्ता पदार्थ मानव स्वास्थ्यका लागि हितकर छैनन् । त्यसैले यस्ता वस्तुको उपभोगलाई निरूत्साहित गर्न सरकारले कर लगाउने गरेको छ । अन्तःशुल्क लाग्ने यस्ता पदार्थ बेच्नका लागि पनि राजश्व कार्यालयबाट इजाजतपत्र लिनुपर्छ ।
मानवका लागि नकारात्मक प्रभाव पार्ने पदार्थ भए पनि उपभोग नरोकिँदा राजश्व संकलनमा लगभग एकछत्र हिस्सा यस्ता पदार्थका उत्पादक र बिक्रीकर्ताबाट उठ्ने गरेको तथ्याङ्कले देखाएको छ । अन्तःशुल्कको ठूलो हिस्सा बियरले ओगटेको हुन्छ ।
भरतपुरको आन्तरिक राजश्व कार्यालयको क्षेत्राधिकारभित्र चितवनसहित नवलपरासीको दाउन्ने पूर्वका भूभाग पर्छ । देशका ठूला वियर उद्योगहरु यही नै पर्छन् । त्यसैले यहाँको राजश्व कार्यालयमा उल्लेख्य मात्रामा राजश्व संकलन हुन सकेको हो ।
कार्यालयका अधिकारीहरुका अनुसार यहाँ संकलन हुने कुल राजश्वमध्ये ६० प्रतिशतभन्दा धेरै हिस्सा नवलपरासीको खण्डबाट उठ्ने गरेको छ । गोरखा ब्रुअरी, चौधरी उद्योग ग्राम, सुमि डिस्टिलरीजस्ता ठूला उद्योगहरु नवलपरासी खण्डमा रहेका छन् ।
अन्तःशुल्कपछि मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) र आय कर बढी  छ । पछिल्लो छ महिने अवधिमा भ्याट ३० करोड ७१ लाख १७ हजार रूपैयाँ उठ्ने गरेको छ । त्यस्तै आयकर, ३० करोड १२ लाख ३३ हजार रूपैयाँ संकलन भएको छ । बहाल कर र व्याज करलाई पनि आय कर नै मानिने गरिन्छ । यो अवधिमा बहाल कर दुई करोड ७३ लाख ६० हजार रूपैयाँ उठेको छ ।
त्यस्तै बहाल कर एक करोड ८३ लाख ८० हजार रूपैयाँ उठ्ने गरेको छ । आयकर, बहाल कर र व्याज करसहित कुल आयकर ३४ करोड ६९ लाख ७३ हजार पुग्छ ।
कुल आयकरले भ्याटलाई पनि उछिनेको छ । वार्षिक ४० करोड रूपैयाँभन्दा कम करोबार गर्नेहरुले मात्रै भरतपुरको आन्तरिक राजश्व कार्यालयमा आयकर र भ्याट बुझाउने गर्छन् । कार्यालय प्रमुख प्रेम उपाध्यायका अनुसार अरूले ठूला करदाता केन्द्रमा बुझाउने प्रचलन छ ।
अन्तःशुल्क, आयकर र भ्याटबाहेक अरू क्षेत्रमा न्यून मात्रामा राजश्व संकलन हुने गरेको छ । स्वास्थ्य सेवा कर एक करोड ८२ लाख र शिक्षा सेवा शुल्क ७७ लाख छ हजार रूपैयाँ उठेको राजश्व कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।
आन्तरिक राजश्व कार्यालयमा ३० हजारले स्थायी लेखा नम्बर (प्यान) लिएका छन् । त्यस्तै २७ सय व्यवसायिक प्रतिष्ठान भ्याटमा दर्ता भएका छन् । यो आर्थिक वर्षमा आन्तरिक राजश्व कार्यालयले सवा आठ अर्ब रुपैयाँ राजश्व संकलन गर्ने लक्ष्य राखेको छ ।