ADVERTISEMENT
१२ माघ २०७७, सोमबार
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
  • Login
  • गृहपृष्‍ठ
  • समाज
  • राजनीति
  • अर्थ
  • विचार
  • अन्तर्वार्ता
  • स्वास्थ्य
  • विश्व
  • साहित्य
  • कला
  • खेलकुद
  • इ-पत्रिका
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
१२ माघ २०७७, सोमबार
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
No Result
View All Result

सम्मानको खेती गर्ने कि रेकर्ड राख्ने ?

by चितवन पोष्ट
२०७० माघ १३, सोमबार ०४:१० गते
in विचार
0
Chitwan Post
0
SHARES
Share on FacebookShare on Twitter

-केशव भट्टराई
नेपालमा सम्मानको खेती फस्टाइरहेको छ । यहाँ सम्मानित स्रष्टा र सम्मान गर्ने संस्थाहरुको विवरण उल्लेख गरेर साध्य छैन । यो यतिसम्म फेसन बनिसकेको छ कि सम्मान अब हरेक कार्यक्रममा आवश्यक जस्तै बनिसकेको छ । सम्मान गर्ने र सम्मानित हुनेहरु समेत यो सम्मान के प्रयोजनका लागि लिने÷दिने गरिएको हो, अलमलमा पर्ने गरेका छन् । प्रायः फेसबुक पेजदेखि पत्रिकाका पानासम्म महिनौँ यस्ता विज्ञापन पढ्न र हेर्न पाइन्छ । यसो बुझ्दै जाँदा सम्मान एउटा खेतीकै रुपमा विकसित भइरहेको प्रतीत हुन्छ । यसका लागि कुनै पनि मापदण्ड पूरा गर्नु आवश्यक छैन । कुनै त्याग तथा योगदान गर्नु जरूरी छैन, मात्र सम्मान दिने र लिनेबीच मित्रवत सम्बन्ध भए पुग्छ । कि त दलनजिक हुनुपर्छ, कि त फरियानजिक हुनुपर्छ । बस्, नजिक भए पुग्छ । कुनै पनि संस्थाले स्वतन्त्र रुपमा व्यक्तिको योगदान हेरेर उसलाई अझ बढी योगदान गर्न उत्प्रेरणा प्रदान गर्नु सम्मानको सही अर्थ हुन्छ । तर, संघसंस्था नजिकका नाताकुटुम्ब, दलविशेष या अन्धभक्तहरुलाई सम्मानको लोभ देखाएर आफ्ना कर्तुतहरु छोप्ने प्रयोजनका लागि सम्मानको खेती बढेको मेरो विश्लेषण छ ।
म सम्मानको विरोधी पनि होइन । र, आफूले सम्मान नपाएकोमा रोष प्रकट गर्न चाहेको पनि होइन । सम्मान त्यस्ता व्यक्ति तथा समुदायलाई प्रदान गरिनु आवश्यक छ, जसले निस्वार्थ सेवा गरेका छन् । सामाजिक सेवामा समर्पित छन् या सम्बन्धित विषयमा सम्मान गर्नुपर्ने हैसियतका छन् । यहाँ त सम्मान प्रायोजित हुन्छ । राजनीतिक आग्रह÷पूर्वाग्रह, चाकडीबाज, भजन गाउने, स्तुति गर्ने वा आफू र आफ्नो संस्थालाई आर्थिक लाभ गर्ने वा गराइदिने व्यक्तिहरु सम्मानका हकदार मानिन्छन् । सम्मान लिनेलाई पनि पहिल्यै ज्ञान हुन्छ कि मैले यो सम्मान पाउँदै छु । मलाई सम्मान गर्नुप¥यो सम्म भन्न पछि पर्दैनन्, सम्मान ग्रहण गर्नेहरु । अहिले सम्मानको मह¤व नै खस्किएको छ । निष्पक्षभन्दा राजनीतिक, शैक्षिकभन्दा आर्थिक र सामाजिकभन्दा पारिवारिक निकट भएका अधिकांश व्यक्तिहरु सम्मानित हुने गर्दछन्, होइन भने सम्मानित हुनेहरुले छातीमा हात राखेर भनून् । सबैलाई भन्न खोजेको होइन । अधिकांशलाई भन्न खोजेको हो । सम्मान नितान्त प्रचारात्मक खेती हो । यो निरन्तर फस्टाइरहेको छ ।
केही वर्षअघि चितवनमा एक जना समालोचकलाई कुनै एक संस्थाले सम्मान तथा अभिनन्दन गरेको थियो । त्यस कार्यक्रममा म पनि सरिक थिएँ । तर, ती समालोचकले आफूले सम्मान लिन अस्वीकार गर्दै आफू सो सम्मानको हकदार नभएकाले अरु नै स्रष्टालाई सम्मान गर्न सुझाएका थिए । म ती साहित्यकार देखेर तीनछक खाएको थिएँ । उनकै सम्मानमा कार्यक्रम राखिएको थियो । तर, उनले सम्मान ग्रहण गर्न अस्वीकार गरेका थिए ।
यस्तै, चितवनमा एक अग्रज पत्रकारले पनि कुनै एक संस्थाको सम्मान लिन अस्वीकार गरेका थिए । यस्ता अपवादहरु बिरलै भेटिन्छन् । तर, यहाँ त प्रायोजित होस् वा राजनीतिक उद्देश्यले प्रेरित भएको नै किन नहोस्, सम्मान लिन कसैले छाड्दैनन् । सम्मानित हुनेहरुलाई समेत गर्वानुभूति नहुने सम्मानको अर्थ के ? के सम्मान फेसबुकको भित्तो भर्न र घरको भित्तो रंगाउनकै लागि मात्र हो ? कि मैले यति सम्मान पाएँ भनेर प्रदर्शनीमा राख्नका लागि हो ? सम्मान त त्यसका लागि हुनुपर्छ, जसले आफूले गरेको सत्कर्म, सामाजिक सेवा वा योगदानका लागि गरिएको होस् ।
सम्मानले साँच्चै मान्छेलाई बाँधिदिन्छ । कुनै संस्थाको कालो कर्तुत ओझेल पर्छ वा व्यक्तिको भ्रष्ट आचरण छोपिदिन्छ । सबै सम्मानित हुनेहरुले सम्मानको खेती गर्दैनन् । सम्मानको खेती भनेको चाहिँ अप्रत्यक्ष यो सम्मान मलाई देऊ भनेर गरेको याचना नै हो । तपाईंले देख्नुभएकै होला, जुन संस्थामा जसको व्यक्तिगत प्रभाव र पहुँच छ, त्यो संस्थाले त्यही व्यक्तिलाई सम्मान गर्छ । यसले सम्मान नपाएको झोँकमा सम्मानित हुनेहरुमाथि रिस पोख्यो भनेर भन्न पनि सक्नुहुन्छ । मैले पनि थुप्रै सम्मान पाएको छु । सम्मान पाउन लायक थिएँ वा थिइनँ, म के जानूँ र ? तर, मैले सम्मानको खेती भने गर्न जानेको छैन । कसैले केही प्रयोजनका लागि सम्मान गरेका भए त्यो उनै जानून् । मेरो सवालमा मैले कोही आफन्तलाई सम्मानका लागि पुकारा गर्नु परेको छैन । कुनै राजनीतिक दलको निकट रहेर गुलामी गर्नु परेको छैन । न कुनै संस्थाका हाकिमहरुसँग नै सम्बन्ध बढाएर सम्मानको खेती गरेको छु । मलाई सम्मानभन्दा शुभेच्छुकका आलोचनात्मक सुझाव र मार्गनिर्देशन नै काफी छ ।
सम्मान त्यो व्यक्तिलाई गर्नुपर्छ, जो आफूभन्दा संस्था र परिवारभन्दा समाजप्रति समर्पित छ । जीवनभर समाजसेवामा संलग्न भएका, गरिब, विपन्न र असहायप्रति सधैँ हृदयदेखि नै सहयोग गर्ने व्यक्तिलाई पवित्र उद्देश्यले सम्मान गर्नु भनेको वास्तविक सम्मान हो । हरेक क्षेत्रमा त्याग, समर्पण र लगाव भएका व्यक्ति छन्, जो मानवीय सेवामा उदाहरणीय बनेका छन् । जो आफू मरेर पनि अरुलाई बचाउने महान् यात्रामा छन्, त्यस्ता महान् व्यक्तिहरुलाई सम्मान दिँदा सम्मानको पनि इज्जत रहन्छ । तर, हृदयदेखि नै मानवीय सेवा गर्ने व्यक्तित्वहरुमा सम्मानको लालसा कहिल्यै हुँदैन । उनीहरु सम्मानका लागि काम पनि गर्दैनन् । आफ्नो कामको आफैँले प्रशंसा पनि गर्दैनन् । प्रचारमा पनि आउँदैनन् । सम्मान ग्रहण गर्न पनि रूचाउँदैनन् । त्यस्ता महान् व्यक्तिहरु सधैँ सम्मानित छन्, सधैँ प्रशंसित छन् । यहाँ त योगदानभन्दा सम्मान धेरै र कामभन्दा प्रशंसा धेरै खोज्ने जमात बढी छ ।
सम्मानमा त्यस्तो के छ ? मानिसहरु सम्मान पाउन हतार गर्छन्, हतास छन् अनि आतुर छन् । किन मानिसहरु सम्मानका लागि मरिहत्ते गर्छन् ? मान, सम्मान र प्रतिष्ठा मानवीय गुण नै हो । तर, त्याग, समर्पण र सेवा नभइकन यो उपलब्धि हासिल गर्न सम्भव पनि छैन । अनि सम्मान पाउँदा र दिँदा त्यसको मह¤व बोध हुन सकेन भने पनि त्यसको अर्थ छैन । श्रीमतीको संस्थाले श्रीमान्लाई, कुनै दलविशेषले आफ्ना कार्यकर्तालाई, सरकारी संस्थामा आफ्ना भाइबन्धुहरुलाई प्रायोजित रुपमा सम्मान गर्नु कुनै आश्चर्यको विषय होइन । र, यस्ता सम्मानको अर्थ पनि छैन । मैले यस्तै सम्मानको कुरा गरेको हुँ । नातेदार र परिवारवादभन्दा वास्तविक सम्मान गर्न लायकलाई सम्मान गर्नु दुवैका लागि हितकर हुनसक्छ । यो मेरो निजी कुरा हो । सम्मानित हुनका लागि हनुमान–भक्ति वा टाउको निहु¥याएर बसेकालाई त म के भनूँ ? सकभर समाजकै लागि केही न केही त योगदान दिनैपर्छ । सेवा गरौँ, तर सम्मानको लालसा नराखौँ । यस्तो सम्मान हासिल गरौँ, जुन जीवनकालका लागि स्मरणीय बन्न सकोस् ।
अनि सम्मान यस्तोचाहिँ नहोस्– भ्रष्टाचारीलाई समाजसेवीको नाममा, दुराचारीलाई नैतिकताको नाममा, तस्करलाई संरक्षणकर्मीको नाममा र चोरलाई सज्जनका नाममा सम्मानित गरियोस् ! गरिएकै छ भने पनि अब सोचियोस् । सम्मानको खेती गर्नेलाई त के छ र ? खेती गरेपछि केही न केही त फलिहाल्छ । कोही सम्मानित हुनुछ भने आजैदेखि सम्मान गर्ने संस्थाका मूलीलाई प्रदक्षिणा गरिहाल्नुहोस् । नराम्रै कुरा किन नहोस्, प्रशंसा गरिदिनुहोस् । सीप छ भने लेखिदिनुहोस् । आफूले सक्दो चाकडी कसरी गर्न सकिन्छ भनेर विचार पु¥याउनुहोस् । मनसँग मन मिलाउनुहोस् । मिलाउन चाहिने सूत्र खोजीखोजी मिलाउनुहोस्, अनि तपाईं पक्कै पनि सम्मानको हकदार बन्नुहुनेछ । संस्थाहरुमा तपार्ईंका बाह्र दिने वा नाताकुटुम्ब भए पनि हुन्छ । नभए पनि गोरू बेचेकै साइनो लगाउन त सकिन्छ नि ! त्यो पनि गर्न नसके मीत लगाइदिए पनि भैगो । सबैभन्दा उत्तम त मीतको साइनो हो । मीत लगाउन केही गर्नुपर्दैन, मात्र टाउको ठोकिदिए हुन्छ । मीत एउटैमात्र हुनुपर्छ भन्ने छैन । त्यसैले, हरेक गाउँमा एउटा मितेरी साइनो लगाउने हो भने सम्मानको वर्षा गर्न सजिलो हुनेछ । साँच्चै, कति सम्मान पाए ‘गिनिज बुक अफ वल्र्ड रेकर्डस्’मा नाम लेखाउन सकिन्छ होला ? सम्मानको खेती गर्ने कि, पाएका सम्मान दर्ता गराउने ? तपाईंको जो विचार…!

Related Posts

धर्म जीवनको खोज हो

जीवनमा खुसीको महत्त्व के छ !

धर्म जीवनको खोज हो

धर्म जीवनको खोज हो

नकारात्मकतातिर उन्मुख सामाजिक सञ्जाल

नकारात्मकतातिर उन्मुख सामाजिक सञ्जाल

Discussion about this post

अन‌ि यो पनि

कम्युनिस्ट र काँग्रेसलाई देखेर जनता वाक्क : कमल थापा
प्रमुख समाचार

कम्युनिस्ट र काँग्रेसलाई देखेर जनता वाक्क : कमल थापा

भरतपुर । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको अध्यक्ष कमल थापाले कम्युनिस्ट र काँग्रेसलाई देखेर जनता वाक्क भइसकेको बताएका छन् । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र...

Read more
सिटी हल र गोन्द्राङ–पुलचोक सडकको शिलान्यास गर्न प्रधानमन्त्री आउने

सिटी हल र गोन्द्राङ–पुलचोक सडकको शिलान्यास गर्न प्रधानमन्त्री आउने

नारायणगढ लेडी जेसीजको अभिमुखीकरण तालिम

नारायणगढ लेडी जेसीजको अभिमुखीकरण तालिम

Chitwan Post

नवलपुरका ८ स्थानीय तहमा अपाङ्गता सर्वेक्षण सुरु

केरा उत्पादक संघको अधिवेशन माघ १७ गते रत्ननगरमा हुने

केरा उत्पादक संघको अधिवेशन माघ १७ गते रत्ननगरमा हुने

साइट नेभिगेशन

  • अन्तर्वार्ता
  • अर्थ
  • कला
  • खेलकुद
  • पाठक पत्र
  • प्रमुख समाचार
  • प्रविधि
  • राजनीति
  • वाग्मती
  • विचार
  • विश्व
  • शिक्षा
  • समाचार
  • समाज
  • सम्पादकीय
  • साहित्य
  • स्वास्थ्य

सम्पर्क

चितवन पोष्ट प्रकाशन प्रा. लि.
भरतपुर-१०, विद्युतरोड, हाकिमचोक
फोन : ०५६-५९५६२१ , ०५६-५९५६२४

विज्ञापनको लागि सम्पर्कः
९८६४२८०३१३, ९८६४२८०३१४, ९८५५०५१०९२
इमेल : chitwanpost@gmail.com

शाखा कार्यालयहरु

सौराहाचोक,टाँडी, फोनः ९८५५०८०२९१ (होमनाथ सापकोटा)
पर्सा: ९८४५१६०२९५ (प्रमिला अर्याल)
चनौली : ९८६५००५५९७ (रामशरण गैरे)
कावासोतीः ९८४३४०२६४४ (विन्दु न्यौपाने)
धादिङबेसीः ०१०–५२०६६५
दमौलीः ०६५–५६०८३९
डुम्रेः ०६५–६९०८०६
त्रिशूलीः ०१०–५६०५४७,९८५१०१४३९१

  • हाम्रो बारेमा
  • सम्पर्क
  • बिज्ञापन

© २०२० चितवन पोष्ट - दैनिक समाचार पत्र | सर्वाधिकार सुरक्षित । वेब तथा होस्टिङ सेवा: नमस्टेक

No Result
View All Result
  • गृहपृष्‍ठ
  • समाज
  • राजनीति
  • अर्थ
  • विचार
  • अन्तर्वार्ता
  • स्वास्थ्य
  • विश्व
  • साहित्य
  • कला
  • खेलकुद
  • इ-पत्रिका

© २०२० चितवन पोष्ट - दैनिक समाचार पत्र | सर्वाधिकार सुरक्षित । वेब तथा होस्टिङ सेवा: नमस्टेक

Welcome Back!

Sign In with Facebook
OR

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In