ADVERTISEMENT
१० बैशाख २०७८, शुक्रबार
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
  • Login
  • गृहपृष्‍ठ
  • समाज
  • राजनीति
  • अर्थ
  • विचार
  • अन्तर्वार्ता
  • स्वास्थ्य
  • विश्व
  • साहित्य
  • कला
  • खेलकुद
  • इ-पत्रिका
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
१० बैशाख २०७८, शुक्रबार
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
No Result
View All Result

‘सिँचाइ आयोजनाबाट अकल्पनीय सुधार’

by चितवन पोष्ट
२०७० पुष ७, आईतवार ०३:५३ गते
in समाज
0
Chitwan Post
0
SHARES
Share on FacebookShare on Twitter

माडी । अयोध्यापुरी गाविस–४ शिवद्वार गाउँकी २८ वर्षीया सचिना खाँणको जीवनमा गत वर्षदेखि नाटकीय परिवर्तन आएको छ । र, निर्धन परिवारकी बुहारी उहाँको आर्थिक अवस्थामा पनि अकल्पनीय सुधार भएको छ ।
सम्पत्तिको नाममा दुई कट्ठा जमिन भएकी उहाँले बन्दा र बरेलाखेती गरेर परिवारका नौ सदस्यको भरणपोषण मात्र गर्नुभएको छैन पूरै गाउँमा अब्बल किसानको परिचयसमेत बनाएर गाउँलेलाई उद्यमी बनी आत्मनिर्भर हुन हौस्याइरहनु भएको छ ।
कुनै बाली नलाग्ने बलौटे खेतमा पोहोरदेखि सिँचाइ सुविधा उपलब्ध भएपछि पौरखी सचिनाले खनिखोस्री गरी सुन फलाउन थाल्नुभएको हो । एसियाली विकास बैंक (एडिबी)को अनुदान सहयोगमा सरकारले सञ्चालन गरेको रियु–टमटा–घागर सिँचाइ आयोजनाबाट अयोध्यापुरीका २६५ बिघा जग्गामा वर्षैभरि पानीको जोहो भएपछि उहाँजस्ता मिहिनेती किसानको आर्थिक–सामाजिक रूपान्तरण सम्भव भएको हो ।
धान, गहुँ र मकैजस्ता परम्परागत बालीमात्र होइन मौसमी र बेमौसमी तरकारी खेतीसमेत गर्न थाल्नुभएकी सचिनाले अघिल्लो वर्ष रु ४० हजारको तरकारी बेचेको राससलाई बताउनुभयो । एउटा काउली साढे दुई केजीसम्मको फलाएको बताउँदै उहाँले प्रशस्त पानीको सुविधा भएकाले श्रम गर्ने जाँगर भए कमाउन विदेसिनु नपर्ने अनुभव सुनाउनुभयो ।
सिँचाइ आयोजना र जिल्ला कृषि कार्यालयले सञ्चालन गरेको अल्पकालीन तालिममा सिकेका सीप व्यवहारमा अनुवाद गर्नुभएकी उहाँले यो वर्ष छिमेकीसँग जग्गा भाडामा लिएर तरकारी खेती विस्तार गर्ने योजना बुनिरहनुभएको छ ।
“मनग्गे आम्दानी हुन्छ, बजारको समस्या छैन,” आफ्ना दुई सन्तानलाई बोर्डिङमा पढाउन सफल उहाँले उन्नत जातको मलखाद र बीउबिजन भए आम्दानी दोब्बर बढ्ने उल्लेख गर्दै भन्नुभयो । ठोरी–माडी–भरतपुर हुलाकी सडक सञ्चालनमा आएपछि स्थानीय उत्पादन बजारसम्म पु¥याउन किसानलाई सजिलो भएको छ ।
कृषि उत्पादकत्व वृद्धिका साथै किसानद्वारा व्यवस्थित सिँचाइ प्रणालीको दिगोपना सुनिश्चित गर्ने उद्देश्यले सातवर्ष अघि सुरु भएको उक्त आयोजना आगामी वर्ष पूरा हुँदैछ । जातीय अल्पसङ्ख्यक तथा दलितहरूको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउन तथा निरपेक्ष गरिबीको रेखामुनि रहेका वर्गको आर्थिक उत्थानमा केन्द्रित आयोजनाबाट अयोध्यापुरीका २६५ बिघा जग्गामा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध भएको छ । आयोजनाबाट २१३ परिवार लाभान्वित भएका छन् ।
“मुस्किलले २० मुरी धान फल्ने खेतमा पानीको असुविधा हटेपछि ४० मुरीले उत्पादन बढेको छ,” रियु–टमटा–घागर सिँचाइ आयोजनाले बढाएको उत्पादकत्व र त्यसबाट भएको खाद्यान्न बचतबारे जानकारी दिँदै सिँचाइ उपआयोजनाका प्रमुख पूर्णभद्र पनेरुले भन्नुभयो, “एक हजार ३३२ मेट्रिक टनमा सीमित यहाँको उत्पादकत्व हाल एक हजार ७१७ मेट्रिक टनको हाराहारीमा पुगेको उहाँको कथन छ ।”
एकसय १८ जना किसानको खेत हुँदै प्रवाहित हुने दुई किलोमिटर लामो कुलोमा रु तीन करोड १० लाख ८३ हजार खर्च भइसकेको छ भने स्थानीय किसानले पनि मुहान निर्माणका लागि जग्गा दान गर्नुका साथै पानीको व्यवस्थापन, कुलोको सरसफाइ र सञ्चालनका निम्ति झन्डै रु ८० लाख योगदान गरेका मध्यमाञ्चल सिँचाइ विकास डिभिजन नं ५ का सङ्गठन सघाउकर्ता रामेश्वर लोहनीले बताउनुभयो ।
उहाँका अनुसार जग्गाधनीले प्रतिबिघा रु तीन हजारले योगदान गरेका छन् । उनीहरूले सङ्कलन गरेको रकम मूलतः कुलोको व्यवस्थापन, मर्मतसम्भार एवम् सरसफाइ, सुरक्षाकर्मीमा खर्च हुन्छ । किसानले दुई जना सुरक्षाकर्मीलाई रोजगारी दिएर कुलोको व्यवस्थापन गर्दै आएका छन् । उनीहरूले स्वतःस्फूर्तरूपमा सिँचाइका निम्ति जग्गा पनि उपलब्ध गराएका छन् ।
“वर्षायाममा खोलामा हेलिएर खेतमा पानी पटाउनुपर्ने दुःखका दिन गए,” सिँचाइ आयोजना सुरु भएपछि खेतबारीमा पानी लगाउन सहज भएकामा हर्षित अयोध्यापुरी–५ का ७० वर्षीय टेकबहादुर भण्डारीले भन्नुभयो । यद्यपि उहाँ चारैतिर सिँचाइ सुविधा उपलब्ध नभएकामा भने केही खिन्न हुनुहुन्छ । सिँचाइ कुलोले नछोएका माथिल्लो भेगमा रहेको आफ्नो र अन्य किसानका खेत प्रकृतिमा निर्भर हुनुपरेको गुनासो पनि उहाँले व्यक्त गर्नुभयो ।
स्थानीय जनजीवन उच्च माध्यमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक शोभाकर गौतम सिँचाइ सुविधासँगै किसानमा जागृत भएको उद्यमशीलताले उनीहरूको आर्थिक जीवनमा पनि उल्लेख्य परिवर्तन ल्याएको बताउनुहुन्छ ।
“पहिलेपहिले विद्यालयको शुल्क समयमा नबुझाएर परीक्षामा आफ्ना भुरालाई सामेल गराउन हम्मेहम्मे पर्ने किसान अहिले हरेक महिना शुल्क तिर्छन्,” विगतको तुलनामा विद्यार्थी भर्नामा पनि उल्लेख्य वृद्धि भएको उहाँको भनाइ छ । यो रूपान्तरणको कृषि उत्पादकत्वमा भएको वृद्धि र त्यसले बढाएको आम्दानी हो ।
एडिबीको रु तीन अर्ब ८६ करोड ऋण सहयोगमा समुदायद्वारा व्यवस्थित कृषि सिँचाइ क्षेत्र आयोजना पूर्वाञ्चल विकास क्षेत्रका १६ र मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्रका १९ जिल्लामा लागू भएको उक्त आयोजना आगामी वर्ष पूरा गर्ने लक्ष्यका साथ काम भइरहेको आयोजना निर्देशक सरिता दवाडीले बताउनुभयो । सात वर्षअघि यो आयोजना सुरु भएको हो ।
आयोजना पूरा भएपछि १५ हजार छ सय ७७ हेक्टर जमिनमा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध हुनका साथै किसानद्वारा व्यवस्थित २१० वटा सिँचाइ प्रणाली विकास हुने छन् । त्यसैगरी, कृषि उत्पादकत्व ३४.५ प्रतिशतले वृद्धि हुने अनुमान गरिएको छ भने दुई लाख ७० हजार गरिब किसान लाभान्वित हुनेछन् ।

Related Posts

सुकुमबासीलाई लालपुर्जा : रत्ननगरमा जग्गा नापजाँच सुरु

सामाजिक समावेशीकरणका लागि कार्यदल

सुकुमबासीलाई लालपुर्जा : रत्ननगरमा जग्गा नापजाँच सुरु

सुकुमबासीलाई लालपुर्जा : रत्ननगरमा जग्गा नापजाँच सुरु

कोरोनाका चार नयाँ भेरियन्ट फेला

कोभिड सङ्क्रमण : निगरानी र सावधानीप्रति चासो कम

Discussion about this post

अन‌ि यो पनि

देशभर १४१ जनामा कोभिड–१९ को सङ्क्रमण पुष्टि
प्रमुख समाचार

थप दुई हजार ४२८ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि

काठमाडौँ । नेपालमा पछिल्लो २४ घन्टामा थप दुई हजार ४२८ जनामा कोरोना भाइरस सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । योसँगै नेपालमा...

Read more
टी–ट्वान्टी क्रिकेटमा नेपालद्वारा मलेसिया पराजित

टी–ट्वान्टी क्रिकेटमा नेपालद्वारा मलेसिया पराजित

सुकुमबासीलाई लालपुर्जा : रत्ननगरमा जग्गा नापजाँच सुरु

सामाजिक समावेशीकरणका लागि कार्यदल

सुकुमबासीलाई लालपुर्जा : रत्ननगरमा जग्गा नापजाँच सुरु

सुकुमबासीलाई लालपुर्जा : रत्ननगरमा जग्गा नापजाँच सुरु

Chitwan Post

औद्योगिक क्षेत्रमा ४८ प्रतिशत वैदेशिक लगानी

साइट नेभिगेशन

  • अन्तर्वार्ता
  • अर्थ
  • कला
  • खेलकुद
  • पाठक पत्र
  • प्रदेश
  • प्रमुख समाचार
  • प्रविधि
  • राजनीति
  • वाग्मती
  • विचार
  • विश्व
  • शिक्षा
  • समाचार
  • समाज
  • सम्पादकीय
  • साहित्य
  • स्वास्थ्य

सम्पर्क

चितवन पोष्ट प्रकाशन प्रा. लि.
भरतपुर-१०, विद्युतरोड, हाकिमचोक
फोन : ०५६-५९५६२१ , ०५६-५९५६२४

विज्ञापनको लागि सम्पर्कः
९८६४२८०३१३, ९८६४२८०३१४, ९८५५०५१०९२
इमेल : [email protected]

शाखा कार्यालयहरु

सौराहाचोक,टाँडी, फोनः ९८५५०८०२९१ (होमनाथ सापकोटा)
पर्सा: ९८४५१६०२९५ (प्रमिला अर्याल)
चनौली : ९८६५००५५९७ (रामशरण गैरे)
कावासोतीः ९८४३४०२६४४ (विन्दु न्यौपाने)
धादिङबेसीः ०१०–५२०६६५
दमौलीः ०६५–५६०८३९
डुम्रेः ०६५–६९०८०६
त्रिशूलीः ०१०–५६०५४७,९८५१०१४३९१

  • हाम्रो बारेमा
  • सम्पर्क
  • बिज्ञापन

© २०२० चितवन पोष्ट - दैनिक समाचार पत्र | सर्वाधिकार सुरक्षित । वेब तथा होस्टिङ सेवा: नमस्टेक

No Result
View All Result
  • गृहपृष्‍ठ
  • समाज
  • राजनीति
  • अर्थ
  • विचार
  • अन्तर्वार्ता
  • स्वास्थ्य
  • विश्व
  • साहित्य
  • कला
  • खेलकुद
  • इ-पत्रिका

© २०२० चितवन पोष्ट - दैनिक समाचार पत्र | सर्वाधिकार सुरक्षित । वेब तथा होस्टिङ सेवा: नमस्टेक

Welcome Back!

Sign In with Facebook
OR

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In