लगातारको वर्षाले जनजीवन प्रभावित

 पहिरोले पुरिएर गर्भवतीको मृत्यु    नारायणी र राप्ती खतरातर्फ   रत्ननगरका २२ घर डुबानमा –

किशोर÷होमनाथ

भरतपुर । बुधबार रातिबाट परेको लगातारकोे वर्षात्ले जनजीवन प्रभावित पारेको छ । चितवनको राप्ती र नारायणी नदीले खतराको संकेत देखाएको छ । यो समाचार तयार पार्दा (राति १० बजे) सम्म नारायणी र राप्ती नदीको बहाव क्रमशः बढ्दै गएको छ । दुवै नदीको सतह चेतावनीनजिक पुगेको छ ।
जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले सतह बढ्दै गएकाले नदी आसपासका सर्वसाधारणलाई सतर्क रहन आग्रह गरको छ । बिहीबार दिउँसैदेखि समितिले हरेक सूचनाबारे जानकारी लिन र सजगता अपनाउन सबैलाई सचेत पारेको छ ।
जिल्ला विकास समितिका विपद् व्यवस्थापन स्रोत व्यक्ति बलराम लुइँटेलले नारायणी नदीको बाढीको सतह ६ दशमलव ७० मिटर नाघेको बताए । नारायणी नदीको सतह ६ दशमलव ८० मिटर नाघेमा चेतावनी तह मानेर सबैमा सूचना प्रवाह गरिन्छ भने आठ मिटर नाघेपछि खतराको सङ्केत मानिन्छ ।
यस्तै चितवनको राप्ती नदीमा अहिले बाढीको सतह बढेको छ । यो समाचार तयार पार्दासम्म बाढीको सतह २ दशमलव १० मिटर काटेको जल तथा वर्षा मापन केन्द्रले जनाएको छ । जल तथा वर्षा मापन केन्द्र राप्तीका अनुसार बाढीको सतह क्रमशः बढ्दै गएको छ । यो नदीमा २ दशमलव ७ मिटर बाढीको सतह पुगेपछि चेतावनीको सङ्केत दिइन्छ भने ३ दशमलव ६९ मिटर बाढीको सतह पुगेपछि खतराको सङ्केतमा आपत्कालीन कार्यक्रम सुरू गरिन्छ ।
दुवै नदीका छेउछाउका बासिन्दालाई सुरक्षित रहन आग्रह गरिएको छ । कति बासिन्दाहरु सुरक्षित गन्तव्यतिर लागेका छन् । बिहीबार रातभर पानी पर्ने सङ्केत देखिएपछि नदी छेउछाउका बासिन्दा सुरक्षिततर्फ लागेका हुन् ।   ।
अहिले पनि बाढीको सतह बढ्ने क्रममै रहेको वर्षा मापन केन्द्र देवघाटले जनाएको छ । यो खबर बनाउँदासम्म चितवनमा वर्षा जारी नै थियो । शनिबारसम्म पानी पर्ने अनुमान गरिएको छ । बुधबार रातिदेखि परेको पानी तत्काल रोकिने सङ्केत देखिएको छैन ।
जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले सबैतिर विपद् व्यवस्थापन– सम्बन्धी विभिन्न उपसमितिलाई तयारी अवस्थामा रहन निर्देशन दिएको जनाएको छ । २०४६ सालमा र २०५९ सालमा चितवनमा भीषण बाढी आएको थियो । गत असार अन्तिम साता माडीमा बाढी आएको थियो । सो बाढीले एक जनाको ज्यान गएको थियो । माडीमा ६५० घर बढी डुबानमा परेको थियो ।
यस्तै शक्तिखोर २ राजवनमा पहिरोले पुरिएर गर्भवती रेनुका चेपाङको मृत्यु भएको छ । बुधबार साँझ  ६ बजे शक्तिखोर–८ कयरखोलाले बगाएर एक जना बेपत्ता भएका छन् । खोला तर्ने क्रममा बढेको बाढीले स्थानीय मुर्चुङ्गा प्रजा बेपत्ता भएको प्रहरीको भनाइ छ ।
त्यस्तै रत्ननगर–५ मा रहेको सुकुमबासी बस्तीका २२ वटा घर डुबानमा परेका छन् । स्थानीय खगरी र बूढीराप्ती खोलामा आएको बाढी पसेर रमाइलोटोलका २२ घर डुबानमा परेका हुन् । खगरी र बूढीराप्ती खोलाको चेपुवामा रहेको सो बस्तीमा पानी पसेपछि त्यहाँका बासिन्दाहरुलाई सुरक्षित स्थानमा सारिएको छ ।
प्रहरी, स्थानीय युवा र रेडक्रसकर्मीहरुको सहयोगमा बस्तीका सामानहरु सुरक्षित स्थानमा सार्ने काम बेलुका अबेरसम्म गरिएको थियो । बस्तीमा दिउँसो २ बजेबाट पानी पसेको हो । बुधबार सबैलाई आफन्तकहाँ बास बस्न अनुरोध गर्ने र आज शुक्रबार सुरक्षित ठाउँको व्यवस्था मिलाउने नगरपालिकाका निमित्त कार्यकारी अधिकृत सीताराम पोखरेलले बताए ।
बस्तीको निगरानी र भइपरी आउने कामलाई मध्यनजर गरी २० जना युवाहरुको रेस्क्यु टोली बनाएर परिचालन गरिएको छ । बालबालिका, वृद्ध र गर्भवती महिलाहरुको सुरक्षाको लागि छुट्टै टिम बनाएर व्यवस्थापनको काम गरिएको निमित्त कार्यकारी अधिकृत पोखरेलले बताए ।
बस्तीमा बाढी पसेपछि इलाका प्रहरी कार्यालयबाट डिएसपी टीकाबहादुर कार्कीसहितको टोलीले उद्धार र व्यवस्थापनको काम गरिरहेको छ । खोलानजिक रहेका अन्य बस्तीहरुमा समेत पानी पस्न सक्ने भएकाले स्थानीयलाई सतर्क रहन आग्रह गरिएको डिएसपी कार्कीले जानकारी दिए ।
त्यस्तै राप्ती खोलामा आएको बाढी पसेर सौराहाका एक दर्जन रेष्टुरेण्टमा पानी छिरेको छ । खोला किनारमा रहेका ती रेष्टुरेण्टमा पानी पसेपछि व्यवसायीहरुले सुरक्षित ठाउँमा सारेका छन् । रेष्टुरेण्टहरुमा पानी पस्न थालेपछि व्यवसायीहरुले सामान सुरक्षित ठाउँमा सारेको स्थानीय व्यवसायी होमनाथ लामिछानेले बताए ।
स्थानीय थानखोला र कयर खोलाबाट आएको कुलोको पानी े खोलेसिमल बजारमा पनि पसेको  स्थानीय दिवस मगरले जानकारी दिए । लगातार वर्षात् भएपछि खोलेसिमल क्षेत्रका निजी विद्यालयहरु समेत बन्द भएका छन् । नारायणी नदीमा आएको बाढीले नदीनजिकका दिव्यनगर र मेघौली गाविसका बस्तीमा जोखिम बढी हुन्छ । त्यहाँका केही बासिन्दाहरु बुधबार राति अबेर सुरक्षित स्थानतर्फ लागेका थिए । बाढी घट्नु भन्दा झन् बढेपछि त्रास बढी फैलिएको छ ।