टेलिसिरियलको दुस्प्रभाव

नेपालमा पछिल्ला दिनमा अपहरणका श्रृंखलावद्ध घटनामा कमी आएको महसुस हुन नपाउँदै चितवनमा हालै यस्तै प्रकृतिको नयाँ घटना घटेको छ । भनपा ७ का एक किशोरले हिन्दी टेलिसिरियल सीआइडीमा देखाइएका विभिन्न काल्पनिक अपराध कथाको नक्कल गरेर तीन बालकलाई अपहरण गरेको पाइएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनले अपहरण अभियोगमा पक्राउ गरेपछि १७ वर्षीय टेकबहादुर सुुयालले हिन्दी टेलिसिरियल सीआइडीको नक्कल गरेको प्रारम्भिक बयान दिएका छन् । सिआइडी र अपराधसँग सम्बन्धित सिरियल, आपराधिक कथामा बनेका चलचित्र तथा भिडियो हेरेको आधारमा आफूले यस्तो काम गरेको किशोरले स्वीकारी सकेका छन् । प्रहरीले ती किशोरविरुद्ध अपहरण तथा शरीर बन्धकको मुद्दा चलाएको छ । चितवन जिल्ला अदालतमा शुक्रबार यससम्बन्धी मुद्दामा १० दिनको म्यादसमेत थप गरिएको छ ।
किशोरले देखासिकीमा परेर गरेको अपहरणसम्बन्धी कसुर हेर्दा यसले भयानक आपराधिक मनोविज्ञान चित्रित गरेको छ । किशोरले फुटबल टिमको पोशाक खरिद गर्न, नयाँ मोवाइल किन्न र पसलको उधारो भुक्तानी गर्न अपहरण गरेको बयान दिएका छन् । आधारभूत समस्या समाधान गर्न पनि अपहरणको अस्त्र प्रयोग गर्न तम्सिएको शैली हेर्दा किशोर मनोविज्ञानले न्यूनतम परिधि नाघेको देखिएको छ । उनले बालकको फिरौतीवापत एक अभिभावकसँग पचास हजार रुपैयाँ लिएका थिए । चितवनकै एक विद्यालयमा दस कक्षामा पढ्दै गरेका उनले प्रतियोगितामा फुटबल खेलाइदिने प्रलोभन देखाएर भुवन पौडेल, सुहन खड्का र सागर कुँवरलाई नारायणी कला मन्दिरभित्र लगेर उनीहरुका अभिभावकलाई धम्की दिँदै फिरौती मागेका थिए । एक बालकका अभिभावकले पचास हजार फिरौती बुझाएपछि उनले तीन बालकलाई छाडिदिएका थिए । प्रहरीले ‘फोन ट्रयाकिङ’का आधारमा ती किशोरलाई पक्राउ गरेको थियो । घटनाले हिंसात्मक रुप नलिए पनि टेलिसिरियलको दुस्प्रभावले विद्यालयमा पढ्ने किशोर मनोविज्ञानमा कति नराम्रो असर पारेको रहेछ भन्ने यसै घटनालाई हेरे स्पष्ट हुन्छ ।
किशोरले गरेको अपहरण सामान्य देखिए पनि यसले पार्ने दुरगामी असरबारे बेलैमा सचेत नहुने हो भने यसले भयानक दुर्घटना निम्त्याउन सक्छ । यो एकखाले विकृति हो, देखासिकी हो र नेपाली समाजमा भित्रिएको विसंगति हो । टेलिसिरियल एउटा विशुद्ध मनोरञ्जन र चेतनामूलक प्रस्तुतिमात्रै हो भन्ने विवेक नहुँदा नेपालमा थुप्रै किशोरहरु आपराधिक क्रियाकलापमा लाग्ने गरेका छन् । यसको नैतिक जिम्मा अभिभावक र विद्यालयका शिक्षकहरुले पनि लिनुपर्दछ । हाम्रा बालबालिकाले कस्तो खाले संस्कार र शिक्षा हासिल गरिरहेका छन् भन्ने कुरा सबै अभिभावकले एउटा शिक्षाका रुपमा यस घटनालाई लिनुपर्ने देखिन्छ । बालबालिकाले काल्पनिक चलचित्र र सिरियल हेरेर नक्कल गर्न खोज्दा कति ठूलो संकटमा फसिँदो रहेछ भन्ने कुरातर्फ ध्यान दिनु पर्दछ । सिरियल र फिल्म हाम्रो वास्तविक जीवनभन्दा फरक कुरा हुन् । नाटकको नक्कल गरेर त्यसैलाई अंगिकार गर्न खोज्दा ठूलो दुर्घटनामा पर्न पनि सकिन्छ भन्ने पाठ सिक्नु जरुरी देखिएको छ ।