– तुलमान गुरूङ
नवलपुर । गैँडाकोट नगरपालिका वडा नं–२ का बालकृष्ण सापकोटा कुनै समय पुस्तक प्रकाशन गरेर त्यसैको व्यापार गर्थे। करिब १५ वर्षसम्म प्रकाशन र बिक्रीवितरण गरेका उनी अहिले शारीरिकरुपमा अशक्त व्यक्तिहरुको संरक्षणमा लागेका छन्। गैँडाकोटको वडा नं–२ स्थित धारापानीमा एउटा घर भाडामा लिएर ३१ जना शारीरिक अशक्त व्यक्तिहरुलाई ‘अपाङ्ग जीवन विकास संस्था’मार्फत सहारा दिँदै आएका छन्।
सबैभन्दा पहिले गैँडाकोट–४ को सिद्धार्थचोकमा ७ जना असहायबाट सुरू गरेका उनले केही समय वडा नं–१० को गोर्खा ब्रुअरीनजिकै पनि कार्यालय राखेर सञ्चालन गरे। पहिले बसेको ठाउँमा विभिन्न खालको अवरोध आएपछि अहिले वडा नं–२ को धारापानीमा संस्था राखेर असहायहरुको संरक्षण गर्दै आएका छन्।
खर्च धान्नै मुस्किल
विभिन्न उमेर समूहका ११ जना महिलासहित ३१ जनाको समूहलाई निःशुल्क पालनपोषण र स्वास्थ्योपचार उनले गराउँदै आएका छन्। परिवारविहीन अवस्थामा रहेका शारीरिकरुपमा अशक्त व्यक्तिहरुलाई मागेरै भए पनि पालनपोषण गर्ने उद्देश्यले संस्था खोलेको सापकोटाले बताए।
तर, अहिले उनलाई खर्च व्यवस्थापन गर्नै समस्या भएको छ। पुस्तक प्रकाशन गरेर बेच्नुभन्दा पहिलेदेखि नै उनले सरसफाइमा प्रयोग हुने विभिन्न खालका केमिकल बनाउन सिकेका थिए। आफूलाई चाहिने त्यस्ता केमिकल आफैँ बनाउँथे र केही होटललाई पनि उनैले बनाएर दिन्थे।
कोरोनाका कारण गत वर्ष लकडाउन भएपछि उनलाई त्यतिबेला सिकेकै सीप काम लाग्यो। र, त्यसैलाई सहारा केमिकल नामबाट व्यावसायिकरुपमा उत्पादन र बजारीकरण गर्नतर्फ अग्रसर भए। ‘लकडाउनले सबै क्षेत्र ठप्प भएपछि हामीलाई एकदमै ठूलो समस्या भयो’, उनले भने, ‘त्यसपछि केही न केही नगरी उपाय नै लागेन र पुरानो सीपलाई प्रयोगमा ल्याउने काम गरियो।’ अहिले त्यही उत्पादनले संस्था सञ्चालनमा टेवा पुगेको उनको भनाइ छ। सरकारी क्षेत्रबाट आश्वासन आए पनि अहिलेसम्म सहयोग नपाएको उनले गुनासो गरे।
टोल छिमेकका स्थानीयबाट भने सधैँ सकारात्मक सहयोग र हौसला मिलेको उनको भनाइ छ। ‘छिमेकीले पाएको बेला दाल, चामल र तरकारी ल्याएर दिनुहुन्छ’, उनले भने। ३१ जनाको खर्च व्यवस्थापनमा मासिक दुई लाख रूपैयाँ आवश्यक पर्ने उनले बताए। खानाबाहेक घरभाडा, बिजुली, पानी र औषधि उपचारका लागि मासिक एक लाख रूपैयाँको हाराहारीमा खर्च आउने हुँदा त्यसको व्यवस्थापन गर्न समस्या भएको उनले बताए।
‘खाद्यान्नलाई किन्नुपर्ने आवश्यकता छैन, कसैले जन्मदिन, कसैले विवाहको वार्षिकोत्सव त कसैले पुण्यतिथिमा आएर सहयोग गर्नुहुन्छ’, उनले भने, ‘भाडा, बत्ती, पानी र औषधि उपचारमा चाहिने खर्च जुटाउन समस्या छ।’ आफैँले उत्पादन गरेको केमिकलको बिक्रीबाटमात्रै खर्च धान्न मुस्किल परेको उनले सुनाए।
Discussion about this post