रत्ननगर । मानवबस्ती जोगाउन रत्ननगरको खगेरी खोलामा ड्याक निर्माण गरिएको छ । बाढीका कारण जोखिममा रहेको बालुवाटार सुकुमबासी बस्ती, सिसै, ढिकुवा र बेलटाँडीमा रहेको मानवबस्ती जोगाउन खगेरी खोलाका दुवैतर्फ तारजालीसहितको ड्याक निर्माण गरिएको हो ।
रत्ननगर नगरपालिका वडा नं–९ भएर बग्ने कयर खोलामा हरेक वर्ष आउने बाढीका कारण उल्लेखित चारवटा मानवबस्ती डुबानमा पर्दै आएका थिए । खोलानजिक रहेका बस्तीमा बसोवास गर्ने वडावासी र उर्वरभूमि कटान हुनबाट जोगाउन कयर खोलामा ड्याक निर्माण गरिएको वडाध्यक्ष रोशन आचार्यले जानकारी दिए ।
बालुवाटार बस्ती जोगाउन खोलाको पश्चिमतर्फ वडा कार्यालयको १३ लाख र टिकौली मध्यवर्ती सामुदायिक वनको डेढ लाख रूपैयाँको लगानीमा ५०० मिटर ड्याक निर्माण गरिएको उनले बताए ।
बालुवाटार सुकुमबासी बस्तीमा अधिकांश घरहरु झुप्रा रहेका छन् । कमजोर आर्थिक अवस्था भएका समुदायहरुको बसोवास रहेकाले खगेरी खोलामा आउने बाढीको भेलले हरेक वर्ष यहाँका स्थानीयवासीलाई दुःख दिने गरेको छ । बिहान–बेलुकाको गर्जो टार्न ज्याला मजदुरी गर्नुपर्ने अवस्थाका समुदायको बसोवास गर्ने सो बस्ती जोगाउनकै लागि खगेरीमा ड्याक निर्माण गरिएको आचार्यले बताए ।
खोलामा बाढीको भेल आउँदा पनि ड्याक भत्काउन नसक्ने गरी निर्माण गरिएको छ । ड्याकमाथिबाट सवारीसाधन आवतजावत गर्न मिल्ने गरी पाँच मिटर उचाइ र पाँच मिटर चौडाइमा ड्याक निर्माण गरिएको हो ।
सिसै, ढिकुवा र बेलटाँडी बस्ती जोगाउन खोलाको पूर्वतर्फ २८० मिटर तारजालीसहितको मजबुत ड्याक निर्माण गरिएको छ । स्वीस परियोजना, केन्द्र सरकार र रत्ननगर नगरपालिकाको ४८ लाख ६८ हजारको लगानीमा ड्याक निर्माण गरिएको हो । पूर्वअर्थमन्त्री तथा प्रतिनिधिसभा सांसद् सुरेन्द्र पाण्डेको विशेष पहलमा खगेरीको पूर्वतर्फ तारजालीसहितको ड्याक निर्माण गरिएको हो ।
सोही वडामा पर्यटन विकासका लागि प्रदेश सरकार र रत्ननगर नगरपालिकाको संयुक्त लगानीमा इको पार्क निर्माणाधीन अवस्थामा रहेको छ । खगेरी खोलामा ड्याक निर्माण भएपछि मानवबस्तीसँगै इको पार्कको समेत संरक्षण हुने वडा सचिव सुरेन्द्र चौधरीले जानकारी दिए । खगेरी खोलामा आउने बाढीको भेल पसेर अन्नबालीसमेत सखाप पार्ने, सुकुमबासी बस्तीका झुप्रा घरहरु भत्काउने गरेको थियो ।
बाढीले अन्नबाली, पशुचौपायासमेत बगाउने समस्याका कारण यहाँका स्थानीयवासीहरुको जीवन कष्टकर बन्दै आएको थियो । बर्खा सुरू भएपछि बाढीको त्रासले निदाउन नसक्ने यहाँका स्थानीयवासीहरु खगेरी खोलामा ड्याक निर्माण भएपछि खुसी भएका छन् ।
‘बाढीको डरले हामी कति रात अनिँदै बस्यौँ’, स्थानीय टीकाराम आचार्यले भने, ‘खोलामा ड्याक निर्माण भएपछि अब भने ढुक्क भएका छौँ ।’
रत्ननगर नगरपालिकाकी कार्यपालिका सदस्य तथा वडा सदस्य सरस्वती लामाले खगेरी खोलामा ड्याक निर्माण भएपछि यस क्षेत्रको मानवबस्ती बाढीको जोखिमबाट सुरक्षित हुने बताइन् ।
‘ड्याकले सङ्कटमा रहेका बस्ती जोगाउने छ’, उनले भनिन्, ‘यो नगरी नहुने काम थियो, स्थानीय सरकारको अगुवाइमा भएको छ ।’ वडा सदस्य लामाले खगेरी खोलाको किनारमा रहेका अन्य बस्ती संरक्षणका लागि आगामी आर्थिक वर्षमा ड्याक निर्माण गर्ने योजना रहेको बताइन् ।