ADVERTISEMENT
१० माघ २०७७, शनिबार
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
  • Login
  • गृहपृष्‍ठ
  • समाज
  • राजनीति
  • अर्थ
  • विचार
  • अन्तर्वार्ता
  • स्वास्थ्य
  • विश्व
  • साहित्य
  • कला
  • खेलकुद
  • इ-पत्रिका
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
१० माघ २०७७, शनिबार
Chitwan Post Daily | चितवन पोष्ट दैनिक
No Result
View All Result

नेकपा–माओवादीको राजनीतिक उपस्थिति

by चितवन पोष्ट
२०७० चैत्र २७, बिहीबार ०१:५३ गते
in विचार
0
Chitwan Post
0
SHARES
Share on FacebookShare on Twitter

वीरेन्द्रमणि पौडेल
नेकपा–माओवादीका अध्यक्ष मोहन वैद्यको विचार टेलिभिजनमा यदाकदा सुन्न पाइन्छ, पत्रपत्रिकामा पढ्न पाइन्छ । त्यही पार्टीका उपाध्यक्ष चन्द्रप्रकाश गजुरेल र महासचिव रामबहादुर थापाको विचार पनि लगातार आइरहेका छन् । पम्फा भूषाल पनि बोल्छिन् । चितवनकै हकमा त्यही पार्टीका कार्यकर्ताहरु अनिल शर्मा विरही, गुणराज लोहनी र घननाथ सापकोटाहरु आफ्ना पार्टीका कुरा बोल्छन् र लेख्छन् पनि । माओवादी पार्टीका यी नेताहरुको कुरा सुन्दा नाजायज लाग्दैन । यिनले राष्ट्रियता कमजोर भयो, बलियो बनाउनुपर्छ भनेका छन् । विदेशीले जे–जे भन्यो, त्यही–त्यही मानेर हो हजुर, हुन्छ हजुर भन्न जरूरी छैन भनेका छन् । यो कुरा झनै ठीक छ । विदेशी हस्तक्षेप पहिले–पहिले घुमाएर हुन्थ्यो, अहिले सीधै र नांगो रुपमा भएको छ भनिरहेका छन् । यो पनि सत्य हो । हामी नेपाली स्वावलम्बी बन्नुपर्छ, सधैँभरि विदेशीको मुख ताकेर बस्नुहुँदैन भनेका छन् । यो भनाइ नेपाल र नेपालीकै पक्षमा छ । धेरैभन्दा धेरै नेकपा माओवादीका भनाइ यो देशको हितमा छ । यसमा कसैले शंका नगर्दा हुन्छ ।
तर, यतिबेला समस्या कहाँनेर खडा भएको छ भने राष्ट्रवादी शक्तिका रुपमा सशक्त आफ्नो उपस्थिति जनाएको, नेपालको कुनाकाप्चासम्म आफ्नो पकड दह्रो बनाउँदै संगठन विस्तार कार्यलाई पनि तीव्रता दिइरहेको यो राजनीतिक दल संविधानसभामा छैन । यो पार्टीले संविधानसभा निर्वाचनमा भागै लिएन । पार्टी फुटेर एकीकृत नेकपा माओवादी र नेकपा माओवादी बन्नुअघि यिनीहरु संविधानसभामा थिए । दोस्रो पटकको संविधानसभा निर्वाचनमा यिनले भागै लिएनन् । यिनले भने– “विदेशीको इसारामा हुन लागेको संविधानसभामा भाग लिनुको औचित्य छैन । दोस्रो पटकको संविधानसभाले पनि संविधान बनाउँदैन, यदि बनाएको खण्डमा पनि त्यो संविधान नेपाली जनताको पक्षमा हुनेछैन ।” यिनले यस्तो तर्कसाथ संविधानसभालाई बहिष्कार गरे । माओवादी पार्टीको पक्षमा, यो पार्टीको विचार ठीक छ भन्ने नेपाली जनताको संख्या कांग्रेस, एमाले र प्रचण्ड माओवादीको जति छ वा छैन, त्यो बेग्लै पक्ष हो । तर, नेपाली जनताको समर्थनका हिसाबले यो पार्टी अरुले मूल्यांकन गरेजस्तो कमजोर र सानो पटक्कै छैन । यो कोणबाट व्याख्या गर्दा संक्रमणकालीन राजनीतिक अवस्थालाई सङ्लो पार्दै मुलुकलाई नयाँ संविधानसहितको गन्तव्य दिनका लागि यो पार्टीलाई कांग्रेस, एमाले र एमाओवादीले साथसाथ लिएर हिँड्न अनिवार्य देखिएको छ । किन पनि अनिवार्य छ भने मुलुकमा दुई–पाँच हजार नागरिकहरुको समर्थन रहेको एउटा राजनीतिक विचार बोक्ने शक्तिलाई एक्ल्याउँदा वा अलग्याउँदा समेत ठूला दलहरुले मुलुकलाई भनेजस्तो तरिकाले अघि बढाउन सक्दैनन् भने नेकपा–माओवादीको त देशैभरि संगठन छ । एउटा विचार बोकेको छ उसले । माओवादी विचारले यो देशलाई कुन हदसम्म मलम लगाउन सक्छ, त्यो छलफल र बहसको विषय बन्न सक्ला तर विचारलाई विचार भन्न सक्नुपर्छ । कुन विचार ठीक र कुन विचार गलत, त्यो छनौट र फैसला गर्ने अधिकार जनतामा हुन्छ ।
जनवादी गणतन्त्र चीनमा सन् १९४९ देखि १९७६ सम्म माओत्सेतुङको विचार ठीक ठहरियो । १९७६ मा माओत्सेतुङको निधनपश्चात् बिस्तारै–बिस्तारै उनको विचारको प्रभाव कम हुँदै र बदलिँदै गयो । यतिबेला चीनमा माओत्सेतुङले खडा गरेका पूर्वाधारहरु त बाँकी छन्, तर परिवर्तन भने बेग्लै रुपमा भइरहेको छ । नेपालको हकमा पनि त्यही नियम लागू हुन्छ । चीनको वर्तमान माओवादलाई अति सूक्ष्म ढंगले बुझ्ने प्रयास गरिरहेका नेपाली माओवादीहरु त्यतिविघ्न लाटा छैनन् । माओवादीलाई थाहा छ, यो देशमा हुबहु माओवाद लागू गर्न सकिँदैन, अभ्यास भने त्यही नीति र दर्शनमा गरियो । बोल्न, लेख्न र प्रस्तुत हुन त्यही तरिका आउँछ । नयाँ राजनीतिक विकल्प खोजिहाल्न र पाइहाल्न त्यतिविधि सजिलो छैन । त्यस कारण, यतिबेला नेकपा–माओवादीका अगाडि माओले हाँकेको जस्तो क्रान्ति हाँक्न सक्ने अवस्था छैन भने जनविद्रोहमार्फत नै सत्ता पल्टाउने उद्देश्य राख्ने हो भने पनि सोचेजस्तो सजिलो हुनेवाला अब छैन ।
अहिले युग धेरै बदलिएको छ । भौतिक विकास र पुँजीवादले सबैलाई एकै ठाउँमा पोको पारिदिएको छ । विश्वमानव यतिबेला पुँजी निर्माण र विस्तारमा लाग्नैपर्ने अवस्थामा पुगेका छन् । वर्तमान विश्व यति धेरै रफ्तारमा गुडेको छ कि उत्पादन र प्रयोगका लागि मात्रै समय खर्च गर्नुपर्ने, अन्य कामकुराका लागि फुर्सद निकाल्नै नसक्ने अवस्थामा पुगिसकेको छ । अवस्था छर्लंग छ– माओवादी यता जाने कि उता जाने भन्ने अवस्थामा छ । यता भनेको संविधानसभा हलभित्र छिर्ने हो, उता भनेको जनविद्रोह वा जनयुद्ध हो । पछिल्लो दुई विकल्पलाई समयको रफ्तारले काम नलाग्ने सावित गरिदिएको छ । अघिल्लो विकल्पका लागि समय घर्किसकेको छ । यस्तो अवस्थामा राजनीतिक पण्डितहरुले भन्लान्– “अब माओवादी के गर्छ, कता जान्छ ?” पण्डितजीहरुको प्रश्न सच्याउन पर्छ । प्रश्न त्यो होइन । माओवादीलाई कांग्रेस, एमाले र एमाओवादीलगायत संविधानसभाभित्र छिरेका दलहरुले कता जान प्रेरित गर्छन् ? सही प्रश्न त्यो हुनेछ ।
एक जमानाको नेपालमा एकथरी नेपालीहरुको आफूलाई माओवादी बताउने समूहले यो–यो विषयमा सम्बोधन गर, गरेनौ भने सशस्त्र युद्ध गर्छौं भन्ने चेतावनी दिए । त्यो बेलाको सत्तापक्षले त्यो भनाइलाई ठट्टा ठान्यो । गुलेली नभएका मान्छेहरुको समूहले कसरी युद्ध गर्छौ ? भन्ने तरिकाले हेपे । त्यही सानो समूह बढ्दै गयो । जतिजति राज्यपक्षले निर्ममता प्रदर्शन गर्दै गयो, उतिउति फैलिँदै गयो । कालान्तरमा हजारौँ नेपाली ज्यानको क्षति भयो । शान्ति प्रक्रियामार्फत राजनीतिक बाटो परिवर्तन गरेर ठूलो पार्टी भइकन सरकारसमेत चलायो । नजिर बनेको छ, सानो पार्टी वा शक्तिलाई दबाउन वा हेप्नुहुन्न । आज स्थिति फेरि दोहोरिएको भान हुन्छ । नेकपा–माओवादी फेरि पनि संविधानसभामा नभएको र सरकारमा पनि नभएको अवस्थामा छ, तर सशक्त छ । यो शक्तिलाई पाखातिर घचेटेर नयाँ संविधान बन्न सक्ने अवस्था छैन । यदि जबरजस्ती यिनलाई पाखामा धकेलेर यो वा त्यो नामको संविधान घोषणा गरियो भने यो शक्तिले त्यो संविधानलाई पूरै अस्वीकार गर्नेछ । त्यही पार्टीका सचिव नेत्रविक्रम चन्दले चितवनको भरतपुरमा भनेका छन्– “विद्रोह र युद्ध हाम्रो रहर होइन, हामी त्यतातिर जान चाहँदैनौँ । तर, यदि बाध्य पारियो भने हामी तहसनहस हुन तयार छौँ तर अन्याय र अत्याचार सहन तयार छैनौँ ” विप्लवको भनाइ सामान्य भनाइ होइन । यसलाई कसैले पनि पहिलेकै जस्तो पाराले ख्यालख्याल सोच्न कदापि हँुदैन ।
राजनीतिक क्रान्तिलाई पूर्णविराम दिएकैले हाम्रो छिमेकी चीन आर्थिक पँखेटा जोडेर उडेको उड्यै छ । भारत पनि पहिले विकसित थिएन । अहिले मंगल ग्रहमा पानी खोज्ने कुरा गरिरहेको छ । तर, हामी जहाँको त्यहीँ छौँ । छिमेकीको आकाश छुने प्रगतिका अगाडि हामी गुन्डा नियन्त्रणका कुरा गरिरहेका छौँ । यो जत्तिको लाज लाग्ने विषय अरु के हुन सक्छ ! त्यस कारण, कांग्रेस, एमाले र एमाओवादीले नेकपा–माओवादीलाई राजनीतिक मूलधारबाट बाहिर जान दिनै हुन्न । आवश्यकता परे राष्ट्रिय राजनीतिक सम्मेलन नै आयोजना गरेर हरसम्भव लचिलो भई यो शक्तिलाई बिच्किन दिनुहुन्न । माओवादीलाई मानसम्मानका साथ “राजनीतिक शक्तिलाई राजनीतिक व्यवहार” नै गरेर चित्त बुझाउन पर्ने छ । यदि यो मौका गुमेर फेरि यो शक्ति छड्के बाटो हिँड्यो भने मुलुक रहने वा नरहने निश्चित हुनेछैन भने रहे पनि धिकिरधिकिरको स्थितिमा रहने छ । माओवादीलाई समय नघर्किंदै अँगालो मारेर नयाँ संविधान बनाउने प्रक्रियामा सामेल गराउने काम कांग्रेस, एमाले र माओवादीकै हो । आफ्नो कर्तव्य ठम्याउने काम होस्, होइन भने त्यसको परिणामको जिम्मेवार तल्ला तहका जनता र शक्तिखोरका आधा पेट खाने चेपाङ हुनेछैनन्, ठूला दलहरु नै हुनेछन् ।

Related Posts

नकारात्मकतातिर उन्मुख सामाजिक सञ्जाल

नकारात्मकतातिर उन्मुख सामाजिक सञ्जाल

कोरोना डायरी : हात नमिलाउने घोषणा र लाखौँ मास्क वितरण

कोरोना डायरी : हात नमिलाउने घोषणा र लाखौँ मास्क वितरण

सत्तरी वर्षसम्म राजनीतिक अस्थिरता

सत्तरी वर्षसम्म राजनीतिक अस्थिरता

Discussion about this post

अन‌ि यो पनि

मलेशियाबाट १८ नेपालीको शव ल्याइयो
समाज

मलेशियाबाट १८ नेपालीको शव ल्याइयो

काठमाडौँ, १० माघ । राष्ट्रिय ध्वजावाहक नेपाल वायुसेवा निगम (नेपाल एयरलाइन्स) को वाइड बडी ए३३० जहाजले मलेशियाबाट १८ वटा नेपाली...

Read more
रामनगरको शंकास्पद बस्तु ‘इट्टा’

दुई ठाउँमा राखिएको शंकास्पद बस्तु इँटा र सिसाको बोतल

नेकपा चितवन (ओली समूह)को सम्पर्क कार्यालय स्थापना

नेकपा चितवन (ओली समूह)को सम्पर्क कार्यालय स्थापना

रामनगरको शंकास्पद बस्तु ‘इट्टा’

रामनगरको शंकास्पद बस्तु ‘इट्टा’

रेलमार्गमा टिकटक बनाउँदा एक पाकिस्तानी युवाको मृत्यु

रेलमार्गमा टिकटक बनाउँदा एक पाकिस्तानी युवाको मृत्यु

साइट नेभिगेशन

  • अन्तर्वार्ता
  • अर्थ
  • कला
  • खेलकुद
  • पाठक पत्र
  • प्रमुख समाचार
  • प्रविधि
  • राजनीति
  • वाग्मती
  • विचार
  • विश्व
  • शिक्षा
  • समाचार
  • समाज
  • सम्पादकीय
  • साहित्य
  • स्वास्थ्य

सम्पर्क

चितवन पोष्ट प्रकाशन प्रा. लि.
भरतपुर-१०, विद्युतरोड, हाकिमचोक
फोन : ०५६-५९५६२१ , ०५६-५९५६२४

विज्ञापनको लागि सम्पर्कः
९८६४२८०३१३, ९८६४२८०३१४, ९८५५०५१०९२
इमेल : chitwanpost@gmail.com

शाखा कार्यालयहरु

सौराहाचोक,टाँडी, फोनः ९८५५०८०२९१ (होमनाथ सापकोटा)
पर्सा: ९८४५१६०२९५ (प्रमिला अर्याल)
चनौली : ९८६५००५५९७ (रामशरण गैरे)
कावासोतीः ९८४३४०२६४४ (विन्दु न्यौपाने)
धादिङबेसीः ०१०–५२०६६५
दमौलीः ०६५–५६०८३९
डुम्रेः ०६५–६९०८०६
त्रिशूलीः ०१०–५६०५४७,९८५१०१४३९१

  • हाम्रो बारेमा
  • सम्पर्क
  • बिज्ञापन

© २०२० चितवन पोष्ट - दैनिक समाचार पत्र | सर्वाधिकार सुरक्षित । वेब तथा होस्टिङ सेवा: नमस्टेक

No Result
View All Result
  • गृहपृष्‍ठ
  • समाज
  • राजनीति
  • अर्थ
  • विचार
  • अन्तर्वार्ता
  • स्वास्थ्य
  • विश्व
  • साहित्य
  • कला
  • खेलकुद
  • इ-पत्रिका

© २०२० चितवन पोष्ट - दैनिक समाचार पत्र | सर्वाधिकार सुरक्षित । वेब तथा होस्टिङ सेवा: नमस्टेक

Welcome Back!

Sign In with Facebook
OR

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In