लिखित एउटा, मौखिक धेरै

सौराहा । पर्यटकहरुमाथि आउने समस्या सम्वोधन गर्न स्थापना भएको सौराहाको पर्यटक प्रहरी कार्यालयमा हालसम्म एउटामात्रै लिखित उजुरी परेको छ । लिखित उजुरी धेरै नपरे पनि प्रहरीले धेरै मौखिक गुनासाहरु र पर्यटकीय सेवाको कामहरु भने गर्दै आएको छ ।
गत वर्षको जेठमा सरकारले सौराहामा प्रहरी नायब निरीक्षक (सई) को नेतृत्वमा १० जना पर्यटक प्रहरी खटाउने निर्णय गरेको थियो । गएको भदौदेखि सईमात्रै आएर बछौली प्रहरी चौकीमा बसेका थिए । माघदेखि सौराहामा कार्यालय स्थापना गरेर पर्यटक प्रहरीले काम सुरू गरेको हो ।
सरकारले सौराहामा एकजना सई, दुईजना असई, तीनजना हवल्दार र चारजना जवान खटाउने निर्णय गरेको थियो । अहिले एकजना सईसहित एकजना हवल्दार र दुईजना प्रहरी जवान खटेका छन् । बाँकी छजना वैशाखमा आउने पर्यटक प्रहरी कार्यालय सौराहाका इन्चार्ज सई रामशरण खड्काले जानकारी दिए ।
पर्यटक प्रहरीले पर्यटन क्षेत्रमा गस्ती पेट्रोलिङ गर्नुपर्ने छ । पर्यटकका लागि आवश्यक पर्ने सूचनाहरु दिने काम पनि पर्यटक प्रहरीको हुनेछ । पर्यटक प्रहरीले विभिन्न आठ प्रकारका काम कर्तव्य पूरा गर्नुपर्ने हुन्छ । जसमा पर्यटकहरुबाट आएका उजुरी र निवेदन छानविन गरेर कारबाही गरी प्रहरी प्रतिवेदन तयार पार्ने जिम्मा पनि पर्यटक प्रहरीको भएको सई खड्काले जानकारी दिए ।
इजाजत बेगरका पथ प्रदर्शक (गाइड)हरुलाई नियन्त्रण गरेर कारबाही गर्ने कर्तव्य पनि पर्यटक प्रहरीको रहेको हुन्छ । पर्यटक प्रहरीले गर्ने अर्को महत्वपूर्ण काम भनेको फौजदारी अपराधमा सम्बन्धित पर्यटकको देशको राजदूतावाससँग सम्पर्क राखेर जिल्ला प्रहरी कार्यालयमार्फत कारबाही अगाडि बढाउनु हो भन्छन् सई खड्का ।
होटल, रेष्टुरेन्ट तथा ट्राभल र ट्रेकिङ ऐजेन्सीहरुमा निरीक्षण गरेर प्रतिवेदन बनाउने र नियमविपरीतका काम भएमा कारबाही गर्ने जिम्मा पनि पर्यटक प्रहरीको हुन्छ । पर्यटकहरुका सम्बन्धमा पर्यटन व्यवसायीले गर्ने गुनासोको छानबिन, कारबाही र समझदारी बढाउने काम पनि आफूहरुले गर्नुपर्ने सई खड्काले बताए ।
‘पर्यटकहरुलाई झन्झटमुक्त वातावरण तयार गर्नु, उनीहरुलाई दुःख दिने र सताउनेहरुलाई निरूत्साहित गर्नु हाम्रो मुख्य काम हो’ सई खड्काले भने । सौराहा बसपार्कनजिक पर्यटक प्रहरीको कार्यालय रहेको छ । ‘बस आउँदा बित्तिकै पर्यटकहरुलाई घेरा हालेर यता आऊ र यसो गर भन्नेहरुको बिगबिगिजस्तै थियो हाम्रो उपस्थितिले त्यो प्रवृत्ति रोकिएको छ’ खड्काले भने ।
‘पर्यटकहरुको चाप बढेसँगै यहाँ पर्यटक प्रहरीको आवश्यकता थियो । हामीले धेरै अगाडि कुरा राख्दै आएका थियौं । जुन माग यो वर्ष सुनुवाई भयो’ क्षत्रीय होटल संघ सौराहाका महासचिव सुमन घिमिरेले भने । चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जमा रहेको दुर्लभ वन्यजन्तु बाघ गैंडा हेर्न देश विदेशबाट पर्यटकहरु सौराहा आउने गर्छन् । वार्षिक डेढ लाखको हाराहारीमा यहाँ पर्यटक आउँछन् ।
कार्यालय स्थापना भएपछि नेदरल्याण्डका एकजना पर्यटक महिलाले घुम्न जाँदा क्यामेरा हराएको लिखित उजुरीमात्रै प्रहरीमा परेको छ । ‘तर मौखिक गुनासाहरु धेरै नै आउँछन् । धेरै गुनासाहरु होटलको सुविधा र शुल्क चित्त नबुझेको भन्ने हुन्छ । पर्यटक प्रहरी यहाँ छ भन्ने कुरा विस्तारै जानकारी हुँदै गएपछि लिखित उजुरी पनि बढ्लान’ सई खड्काले भने ।